Монголд хувийн сургуулиуд төлбөрөөрөө өрсөлдөж,мөнгө ихтэй хүмүүс хамгийн үнэтэйд нь хүүхдээ сургахаар өрсөлддөг болжээ. Өнөөдөр хувийн сургуулиудын төлбөр 2.5-66.4 сая төгрөгийн хооронд хэлбэлзэж байна. Хүүхдээ Монголдоо өндөр төлбөртэй сургуульд сургана уу, эсвэл гадаад руу явуулна уу, эцэг эхийн “халаас “ мэдэх хэрэг. Мөнгөө барж ядаж байгаа эрхмүүд лаагаа иднэ үү, луувангаа иднэ үү хэнд хамаатай гэлцэх. Гэвч бас тийм биш юмаа. Хамгийн гол нь хувьсах зардал олгоход асуудал байна. Улсын маань эдийн засаг,мөнгө санхүүгийн байдал хүнд байхад хэдэн тэрбумын ашигтай ажиллаж байгаа сургуулиудад хувьсах зардал олгоно гэдэг төрийн ачааг хүндрүүлж байна. Энэ тухай 2 жилийн өмнө мөн ч чангаар шүүмжилж байсан хүмүүс одоо нэгэнт дуугаа хураажээ. Төсвийн алдагдлаа хэрхэн нөхөх, цалин тэтгэврээ яаж нэмэх вэ,гадаад өрөө яаж дарах вэ гэх мэтчилэн Монголын төрд асуудал маш их байнаа. Ард түмэн бүсээ чангалаад л, чангалаад л хичнээн ч жилийг шүд зуув даа. Ийм байхад хувийн сургуулиудад хувьсах зардал өгнө гэдэг арай л шударга биш ээ.
Манайд жилдээ 10-аас дээш сая төгрөгийн төлбөртэй хувийн дунд сургууль олон байна. 5-6 сая хүртэлх төлбөртэй сургуулиуд байдаг л жишиг. Өндөр төлбөртэй сургуулиудад жилдээ сургалтын төлбөрөөс 10,20 тэрбумын ашиг олдог гэж эх сурвалж ярьж байсан. Тэрбумаар тоологдох ашиг олдог атлаа улсаас хувьсах зардал авахдаа ичих нүүрэндээ илэг наасан мэт. Ингэж баян дээрээ баян болох гэж зүтгэхдээ ядуу эдийн засгаа багалзуурдаж байгаагаа хэн нь ч үл тооно. Бизнесийн оргил руу зүтгэж яваа мөнгөтэй баячууд,төрөөс төрсөн тэрбумтнууд хүүхдээ хэдэн саяар сургах нь тэдний сонголт. Би хүүхдээ хэдэн саяар хаана сургах хэнд ямар хамаатай вэ гэж бухимдаж байгаа бол уучлаарай. Зөвхөн улсад хүндрэл учруулахгүй байхыг сануулж байгааг ойлгоно уу. Монголын баячууд тэртэй тэргүй хүүхдээ анги болгон 50 гаруй хүүхэдтэй ардын сургуульд сургахгүй нь лавтай. Цөөн хүүхэдтэй,хангамж сайтай хувийн сургуульд сургалт чанартай байх нь мэдээж. Гэхдээ 6-хан настай бяцхан амьтан дөнгөж уншиж, бичиж, тоолж сурахын тулд 66.4 сая төгрөгөөр сурна гэдэг арай чанга уу. Тэр мөнгөндөө тохирсон сургалт явуулж байна гээд хүүхдийг тамирдтал нь сургах биз. Магадгүй,нялх амьтан эрдмийн зэрэг горилох гэж байгаатай адил ном шагайна, хэт ачаалалд ядарна. Өндөр төлбөр төлчихөөр эрдэм номыг балчир үрсийн тархинд “чихээд” ардын сургуулиас илүү мэдлэг олгох нь юу л бол. Угаасаа сурагчдын эрдэм мэдлэг олж авах стандарт гэж бий. Анги өгсөх тусам ямар мэдлэг олгох вэ гэдэг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй. Тэр стандарт эцэг эхийн “халаас” хэр түнтгэр вэ гэдгээс үл хамаарна. Хүүхдийнхээ нялх тархийг бусдаас илүү болгох гэж сандран шавдуулах хэрэг юусан.
Өндөр төлбөртэй сургуулийн хүүхдүүд монгол хэлээ мартаж, өөр хоорондоо англиар ярьдаг,бусдыг дорд үзэх, өөрсдийгөө бусдаас онцгой гэх дээрэнгүй зантай байдаг гэж үеийнхэн нь ярьдаг. Энэ бол гуравхан сая хүнтэй Монголд уншиж бичиж сурахаас эхлээд баян ядуугийн ялгаа гарч байгааг хэлж буй.
Хувийн сургуулиудын төлбөрийн үнэ ханшийг танилцуулж байна.
1.“International school of Ulaanbaatar” 27,990 ам.доллар (66.4 сая төгрөг)
- “British school of Ulaanbaatar” 10,000 ам.доллар (23.8 сая)
- “Орчлон сургууль” 18 сая
- “Олонлог Академи” Бүрэн дунд сургууль 10 сая
- “Ulaanbaatar Elite international school” 9 сая 950 мянган төгрөг
- “Хобби” Бүрэн дунд сургууль 8 сая 512 мянган төгрөг
- “Сант” Бүрэн дунд сургууль 7 сая
- “Логарифм” Бүрэн дунд сургууль 5 сая 400 мянган төгрөг
- “Олонлог” төв сургууль 5 сая 500 мянган төгрөг
- “Шинэ Монгол” Бүрэн дунд сургууль 4 сая 500 мянган төгрөг
- “American school of Ulaanbaatar” 15 сая
- “Хишиг” Бүрэн дунд сургууль 2 сая 800 мянган төгрөг
- “Global” international school 10 сая
- “Гёте” Бүрэн дунд сургууль 5 сая
- “Атланта” Бүрэн дунд сургууль 2 сая 500 мянган төгрөг
- “Гэрэлт ирээдүй” Бүрэн дунд сургууль 3 сая 300 мянган төгрөг